ساختار بافتی قلب :

قلب، اندامی ماهیچه ای همراه با کیسه ای محافظت کننده است این کیسه از دو لایه به نام پیراشامه (پریکارد) و برونشامه )اپیکارد) تشکیل شده است. لایه خارجی این کیسه، از بافت پیوندی رشته ای و بافت پوششی سنگفرشی ساده تشکیل شده است. بافت پیوندی رشته ای، از جمله بافته ای محافظت کننده است که در آن، رشته های پروتئینی زیادی وجود دارد (شکل 6)

در لایه داخلی این کیسه (برون شامه) که دقیقاً به بافت ماهیچه ای قلب چسبیده است، نیز بافت پوششی سنگفرشی ساده وجود دارد که توسط لایه ای از بافت پیوندی رشته ای،پشتیبانی میشود. رگ ها و اعصاب قلب در این لایه پیوندی قرار دارند و بافت چربی که عموماً قلب را احاطه میکند.

ضخیم ترین لایه قلب، ماهیچه قلب (میوکارد) است که عمدتاً از یاخته های بافت بافت ماهیچه ای قلبی تشکیل شده است. بین این یاخته ها، مقداری بافت پیوندی رشته ای به نام استخوانگان )اسکلت) فیبری قرار دارد. این بافت، رشته های کلاژن ضخیمی دارد که در جهات مختلف قرار گرفته و بسیاری از یاخته های ماهیچه ای به آنها چسبیده اند. در ضمن، استخوانگان فیبری باعث استحکام دریچه های قلبی میشود. رشته های عصبی نیز در بین این یاخته ها پخش شده اند.سطح داخلی حفره های قلبی توسط لایه ای نازک از بافت پوششی سنگفرشی ساده؛ به نام درونشامه (آندوکارد) پوشیده شده است. این لایه در تشکیل دریچه های قلب نیز شرکت میکند.دریچه های قلبی از یک قسمت مرکزی از جنس بافت پیوندی رشتهای تشکیل شده و در دو طرف با درونشامه پوشیده شدهاند. دریچه ها در قاعده به استخوانگان فیبری قلب، متصل شده اند.

ساختار ماهیچه قلب :

همانطور که قبلاً خوانده اید، سه نوع بافت ماهیچه ای داریم اسکلتی، صاف و قلبی. ماهیچه قلبی، ترکیبی از ویژگی های ماهیچه اسکلتی و صاف دارد. همانند ماهیچه اسکلتی، دارای ظاهری مخطط است که در آن واحدهای انقباضی به طور منظم کنار هم قرار گرفته اند و انقباض آنها در مجموع، باعث انقباض ماهیچه میشود. از طرف دیگر همانند یاخته های ماهیچه صاف، به طور غیرارادی منقبض شده و یاخته های منفرد آن نسبتاً کوچک هستند و یک یا دو هسته دارند. یکی از ویژگیهای یاخته های ماهیچه ای قلب ارتباط آنها از طریق صفحات بینابینی (درهم رفته) است. نوع ارتباط یاختهای در این صفحات باعث میشود پیام انقباض و استراحت به سرعت بین یاخته های ماهیچه قلب منتشر شود و قلب در انقباض و استراحت مانند یک توده یاخته ای واحد عمل کند (شکل 9). البته در محل ارتباط ماهیچه دهلیزها به ماهیچه بطن ها، بافت پیوندی عایقی وجود دارد؛ به طوری که انتشار تحریک از دهلیزها به بطن ها فقط از طریق شبکه هادی قلب انجام میشود.